Nieuw Licht

De Ploeg

In 1918 wordt in Groningen door een groepje meest nog jonge kunstenaars de Groninger Kunstkring De Ploeg opgericht. Een artistiek programma hebben ze niet; hun belangrijkste doel is, aldus de statuten, ‘de Gron. artisten nader tot elkaar te brengen en het kunstleven op alle wijzen te bevorderen.’ Daarin slaagt de vereniging in de eerste tien jaar van haar bestaan op een overrompelende manier. Er blijkt een geweldige stimulans uit te gaan van samen werken en samen exposeren. Ook architecten, schrijvers en musici sluiten zich bij de vereniging aan. De vooruitstrevendste Ploegleden leggen contact met kunstenaars van de internationale avant-garde. Veel weerklank in eigen stad en elders in Nederland ontmoeten ze echter niet. Rond 1928 is voor de meeste leden het avant-gardistische vuur dan ook gedoofd. Pas aan het eind van de jaren vijftig krijgen musea, verzamelaars en onderzoekers oog voor de bijzondere kwaliteit van het werk dat tijdens het interbellum in Groningen werd gemaakt. Inmiddels is De Ploeg (met name wat betreft de hoogtijdagen tussen 1918 en 1928) Gronings cultureel erfgoed. In de afgelopen jaren – vooral tijdens en sinds het uiterst succesvolle Ploeg-jubileumjaar 2018 – is de kunstkring op allerlei manieren en op allerlei plaatsen in stad en provincie een inspiratiebron gaan vormen voor een breed scala aan activiteiten met een culturele inslag, bijvoorbeeld door het programma met de naam In het spoor van De Ploeg, waarin het Groninger Museum participeert. Het Groninger Museum verzamelt sinds het midden van de jaren vijftig werken van de kunstenaars van De Ploeg en heeft een omvangrijke collectie opgebouwd waaraan via tentoonstellingen, publicaties en in de vaste collectiepresentatie doorlopend aandacht wordt besteed. In 2025 zal juist die vaste presentatie geheel vernieuwd worden onder titel Nieuw licht – De Ploeg.