In perspectief
Mensen met Alzheimer en De Ploeg
Herkenning is fijn. Het heeft met herinneren te maken. Je bent blij, als je op een feestje bent en je kent iemand om mee te praten, of als je de straat herkent waarin je huis staat. Maar voor mensen met de ziekte Alzheimer is dat niet vanzelfsprekend. In de landschapsschilderijen van kunstenaars van De Ploeg, die geschilderd zijn aan het begin van de vorige eeuw, kunnen deze mensen op leeftijd vaak wél iets herkennen.
Hooibroei
Het volgende fragment komt uit het boekje Er zit een dokter in die koets! Alzheimerpatiënten in het Groninger Museum.
Een voormalig brandweerman herinnert zich bij de aanblik van die donkere lucht een nog veel grotere dreiging. Hooibroei. Als het hooi nat wordt ontstaat een natuurlijk fermentatieproces waarbij de temperatuur van het hooi stijgt. Als dat proces niet tijdig wordt opgemerkt en er niet op de juiste manier wordt ingegrepen, dan zal het hooi vanzelf tot ontbranding komen. “Ik moest vaak uitrukken voor hooibroei. Ik kan het me nog heel goed herinneren. Het was een heel gevaarlijke situatie. Het hooi moest voorzichtig weggehaald worden, want als er zuurstof bij kwam kon er heel snel een grote brand ontstaan. Het hooi in de schuur moest met grote haast naar buiten. We groeven een gat van één vierkante meter en brachten het deel voor deel naar buiten. Het onderste gedeelte was dan al helemaal zwart.”
Zijn verhaal roept veel herkenning op bij de andere bezoekers. Het hooi in de schuur moest te alle tijden in de gaten gehouden worden. Vaak werd er een ijzeren staaf gebruikt om de temperatuur van het hooi te meten.
Alzheimerprogramma
Op maandag opent het museum de deuren speciaal voor mensen met Alzheimer en hun mantelzorgers. Daarvoor ontwikkelt de afdeling Participatie en Educatie programma's, met een speciale didactische aanpak die is afgestemd op de bezoekers met Alzheimer.
Met behulp van de schilderijen van De Ploeg bekijken de bezoekers het Groninger landschap en herkennen zij de omgeving uit hun jeugd. De kunstwerken roepen vaak gevoelens en herinneringen op en er ontstaan prachtige gesprekken over kiepmannen, lopen op klompen in de vette klei en nog veel meer.